Dünya devi teknoloji şirketleri Microsoft, Apple, Disney, Facebook ve diğerleri 2023 yılında yaklaşık 230 bin çalışanın işine yapay zeka nedeniyle son verdi. Şirketler 2024’te de işten çıkartmaları hızlandırdı. Sebep yine yapay zekanın çalışanların yerini alması. Öte yandan yapay zeka tam da kuruluş amacına uygun şekilde istihdam için de kullanılabiliyor. 2014 yılında kurulan Youthall işe alım süreçlerini yapay zeka ile gerçekleştirmeye başladı. Youthall Kurucu Ortağı ve CEO’su Emre Aykan, her dört şirketten birinin yapay zeka ile istihdama başladığını söyledi.
Dünyada tam bir yapay zeka fırtınası yaşanıyor. Şirketler daha fazla kar elde edebilmek için çalışanlarının yerine bilgisayar programı olan yapay zekayı işe alırken, ABD’de bu yıl yine yüz binlerce IT çalışanının işsiz kalması bekleniyor. Devler her gün istihdam oranını azaltırken, Türkiye’de ise yapay zeka istihdama katkı sağlıyor. Bugüne kadar 1,5 milyonu aşkın genç tarafından kullanılan Youthall, bu teknoloji ile iş bulmaya başladı. Marka, OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT entegrasyonu ile Türkiye’nin ilk yapay zeka destekli kariyer platformu unvanına sahip. ChatGPT entegrasyonuyla Fast Company Türkiye tarafından bu yıl 4’üncü kez gerçekleştirilen Türkiye’nin En İnovatif 50 şirketi arasında yerini alan Youthall, Aday Takip Sistemine (ATS) eklediği otomasyon ve yapay zeka entegrasyonu ile işverenlerin işe alım sürecinde harcadıkları zaman ve çabayı minimuma indiriyor. Şirketin Kurucu Ortağı ve CEO’su Emre Aykan, HardwareLab’ın sorularını şöyle yanıtladı:
Şirketler verimin arttığını söylüyor
Yapay zeka teknolojisi İK süreçlerini nasıl etkiledi? Konuyu şirketler ve iş arayanlar açısından değerlendirebilir misiniz?
Yeni nesil İK teknolojileri, işe alım süreçlerini kolaylaştırılıp etkili bir performans yönetimi sağlarken, çalışanların yeteneklerini geliştirmelerini destekliyor. Global araştırmalara göre, otomasyon ve yapay zeka uygulamalarını kullanan şirketlerin yüzde 85’i verimliliğini artırırken, her 4 şirketten biri işe alım faaliyetlerini bu uygulamalarla destekliyor. Otomasyon ve yapay zeka uygulamalarını kullanan 3 insan kaynakları uzmanından 2’si, yapay zekanın açık pozisyonları doldurma süresini yüzde 53 artırdığını ve bu süreçleri yüzde 16 iyileştirdiğini düşünüyor.
Dijitalleşme ve otomasyonun hızla evrim geçirdiği günümüzde, yeni nesil İK teknolojileri şirketlerin stratejik yönetimini destekliyor. Yapay zeka teknolojisinin adayların özgeçmişlerinde yaptığı güncellemeler ve verdiği geri bildirimler, adayların iş arama sürecini ciddi oranda kolaylaştırırken, şirketlerin verimliliğini de artırıyor. Yapay zeka, büyük veri analitiği ve öğrenme algoritmalarıyla aday havuzlarını tarayarak sadece daha hızlı değil, aynı zamanda daha doğru eşleştirmeler yapabiliyor. Yapay zeka destekli sistemler, geleneksel İK süreçlerine kıyasla adayların yetenekleri, deneyimleri, eğitim geçmişi ve kişilik özellikleri gibi çok daha geniş bir veri yelpazesini analiz edebiliyor. Bu da şirketlere daha detaylı ve kapsamlı bir değerlendirme yapabilme avantajı sağlıyor.
Daha karmaşık görevleri üstlenecek
Peki yapay zekanın yeteneklerinin bir sınırı var mı? Gelecekte yapay zeka teknolojileri şirketlerin stratejik kararlarında söz sahibi olabilir mi?
Yapay zeka, adayların özgeçmişlerini ve diğer verileri analiz ederek uygun adayları belirleme konusunda oldukça yetenekli. Bu analizleri de adayların yetenekleri, deneyimleri, eğitimleri ve kişilik özellikleri gibi kriterleri dikkate alarak yaptığı için isabetli sonuçlar elde edebiliyor. Böylece yetenek yönetiminde insan kaynakları ekiplerinin doğru adayları tespit edebilmesinde yardımcı bir görev ediniyor.
Yapay zeka belirli görevlerde insanlara yardımcı olarak belirli problemleri çözebiliyor. Ancak, henüz tam anlamıyla insan zekasıyla eşdeğer bir zekaya sahip olduğunu söyleyemeyiz. Yakın gelecekte, yapay zeka teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte, daha karmaşık görevlerde ve insan benzeri yeteneklerde gelişmeler olabilir. Buna karşılık insan yetenekleri ve duygusal zeka gibi alanlarda insanların yerini alması şu aşamada oldukça zor. Stratejik kararların tamamen yapay zeka tarafından alınması yerine, yapay zekanın yönetimin karar alma sürecine entegre edilmesi şirketlerin kontrollü ve hedef odaklı bir yol izlemesini destekliyor.
Fark yaratmakla kalmayacak
Yapay zeka İK ekiplerinin işlerini elinden alabilir mi?
Geleneksel İK ekipleri, adayların değerlendirilmesi ve işe alım süreçlerinde bazen objektif olmayan kararlar alabiliyor. Sınırlı veriye dayalı kararlar ve zaman baskısı gibi faktörler, doğru adayı tespit etme sürecini olumsuz etkileyebiliyor. Bu noktada yapay zeka devreye girerek büyük veri analitiği ve öğrenme algoritmaları ile geniş bir veri havuzunu hızla tarayabilme ve analiz edebilme özellikleri sayesinde İK ekiplerini destekliyor. Özgeçmişler; iş deneyimleri, eğitim geçmişi, yetenekler ile ve kişilik özellikleri gibi birçok farklı veri setini işleyerek geleneksel İK ekiplerine kıyasla çok daha kapsamlı ve nesnel bir değerlendirme yapabiliyor. Dolayısıyla yapay zeka destekli İK süreçlerinin daha objektif, hızlı ve verimli bir işe alım sürecini yönettiğini söyleyebiliriz. Bu da şirketlerin doğru adayları daha hızlı bir şekilde keşfetme ve daha etkili bir işgücü planlaması gerçekleştirme yolculuklarında fark yaratıyor.
Yapay zeka sayesinde İK süreçleri gibi İK çalışanları da bir dönüşümden geçiyor. Bu dönüşümle İK çalışanları yeteneklerini geliştirirken, iş süreçlerini hızlandırabiliyor. Dönüşüm süreci gelecekte elbette İK departmanlarının işgücü yapısını etkileyebilir. Bazı geleneksel İK görevleri otomatize edilirken, yeni yeteneklerin ve becerilerin gerektiği alanlar ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, yapay zekanın yeteneklerini insan faktörü olmadan değerlendirmek ise hiç de gerçekçi değil. İnsan faktörünün olmadığı bir yapay zeka şu anda mümkün görünmüyor. Diğer yandan İK çalışanlarının da gelecekte yapay zekanın getireceği teknolojik değişimlere adapte olabilmek için analitik, dijital iletişim ve stratejik düşünce gibi becerilerini güçlendirmesi gerekiyor.
Daha güvenilir bir İK yönetimi mümkün
Dünyada ve Türkiye’de İK süreçlerinde yapay zeka kullanımı noktasında gelecek senaryonuz nedir?
Türkiye ve dünyada İK süreçlerinde yapay zeka kullanımının daha da yaygınlaşmasını bekliyoruz. Teknolojinin ve veri analitiğinin ilerlemesiyle birlikte, yapay zeka destekli İK uygulamalarının daha yaygın hale gelmesi bir trend halini alacak. İleriki dönemlerde işgücünü hafifletmek ve daha doğru bir yetenek yönetimi yapmak noktasında insan kaynaklarını ekiplerinin işlerini daha da kolaylaştıracak.
Bu noktada üzerinde hassasiyet gösterilmesi gereken konu ise etik ve gizlilik. Yapay zeka kullanımının artmasıyla birlikte, insan kaynakları alanında etik ve gizlilik konularına daha fazla önem verilmesi gerekiyor. Özellikle, adayların kişisel verilerinin doğru ve güvenli bir şekilde işlenmesi ve saklanması en kritik nokta. Ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eğitim verilerindeki ön yargıları tekrarlaması riski bulunuyor. Bu nedenle, yapay zeka algoritmalarının düzenli olarak denetlenmesi ve önyargıların giderilmesi için gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Bu süreçte, çeşitlilik ve kapsayıcılık ilkelerinin gözetilmesi, adaletli ve tarafsız bir işe alım sürecinin sağlanması açısından büyük önem taşıyor. Çalışanların ve adayların yapay zeka kullanımı hakkında bilgilendirilmesi ve şeffaf bir iletişim ortamının oluşturulması da oldukça önemli. Bu şekilde İK yönetiminde yapay zeka kullanımı daha verimli ve güvenilir bir şekilde gerçekleştirilebilir.
İşe alım süreçleri hızlanıyor
Yapay zeka teknolojisi ile şirketlere ve iş arayan adaylara ne tür avantajlar sunuyorsunuz?
İş ilanı ve özgeçmiş oluşturma aşamasında OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT teknolojisini kullanıyoruz. İş ilanı oluşturma sürecinde, ilan başlığı ve anahtar kelimelerin eklenmesinin ardından ChatGPT sistemi, pozisyonun gerektirdiği özelliklere uygun yapay zeka destekli ilan açıklamaları öneriyor. Böylece iş arama sürecinde harcanan zamandan tasarruf edilirken aynı zamanda verimlilik de elde ediliyor. Sistemde gelen başvurularda özgeçmişinin yapay zeka tarafından incelemesine izin veren adaylar arasından şirket tarafından belirlenen özgeçmişler incelenebiliyor.
Bu yeniliklerimizle Youthall üzerinden gerçekleştirilen işe alım yöntemlerine ek olarak, ilanlara başvuru yapan adayların profillerinin ilan ile örtüşmesi durumunda, aday takip sistemimizdeki otomasyon yazılımı devreye giriyor. ATS içerisinde adaylar şirketin belirlediği kriterlere uygunluk durumlarına göre, ilana özel dizayn edilmiş farklı mülakat aşamalarına otomatik taşınabiliyor. Sistemden her aşamaya göre kurgulanmış e-postalar ve video mülakat soruları iletilebiliyor. Envanter platformları ile yaptığımız entegrasyonlar sayesinde envanterler gönderilebiliyor ve sonuçları görüntülenebiliyor. Böylece adaylar, başvuru süreçleri devam ediyor olmasına rağmen mülakat süreçlerini daha hızlı ve verimli bir şekilde değerlendirilebiliyor. Yapay zeka desteği ile işverenler, adayın uygunluğunu analiz edebiliyor ve aday hakkında öneriler alabiliyor.
Youthall olarak; tek bir platform ile tüm işe alım sürecinin yönetilmesini sağlıyoruz. Böylece işverenlerin işe alım sürecinde harcadıkları zaman ve çabayı minimuma indiriyoruz. Sağladığımız geri bildirimler sayesinde işverenlerin gelen aday başvuruları hakkında daha iyi bir fikir sahibi olmalarının önünü açıyoruz.