DE-CIX İstanbul’un 10. yılına özel yayınlanan araştırma, Türkiye’nin bağlantı pazarında önümüzdeki beş yıl içinde büyük sıçrama yaşayacağını ve İstanbul’un Avrupa, Orta Doğu ve Asya’yı dijital olarak birbirine bağlayan stratejik bir merkez haline geleceğini ortaya koyuyor. Araştırmaya göre Türkiye’nin birbirine bağlantı pazarının 2030’a kadar 150’den fazla bağlı ağa ulaşarak saniyede çok terabitli (Tbit/s) bir trafiği yöneteceği, yani bugünkü hacminin neredeyse iki katına çıkacağını ortaya koyuyor.
Yüzyıllar boyunca kıtaların ve kültürlerin kesişim noktasında yer alan İstanbul’u eşsiz kılan özellikleri arasına, son on yıl içinde hız kazanan dijitalleşme çağında, bir yenisi daha eklendi: İstanbul artık Avrupa, Orta Doğu ve Orta Asya arasındaki veri trafiği için kritik bir birbirine bağlantı noktası olarak, benzersiz özellikleriyle öne çıkıyor. Bağımsız araştırma şirketi DStream Group tarafından yapılan ve DE-CIX İstanbul’un 10’uncu yıl dönümü için gerçekleştirilen kutlamalarla eş zamanlı olarak yayınlanan araştırma, son on yılda Türkiye’nin, dağınık bir dijital ortamdan küresel ölçekte önem kazanan ve bölgesel olarak entegre bir ekosisteme dönüştüğü gerçeğini ortaya koyuyor.
Dijital dönüşüm büyüyor
DE-CIX İstanbul’un 10’uncu yıl dönümü ile eş zamanlı olarak yayınlanan “İstanbul: Kıtaların Birleştiği Noktada Stratejik bir Dijital Merkez” araştırması, son 10 yılda Türkiye’nin dijital altyapısını geliştirmede önemli ilerleme kaydettiğini; İstanbul’un bu dönüşümün öncüsü olduğunu ortaya koyuyor. İstanbul’un eşsiz coğrafi konumu, gelişen İnternet Değişim Noktası pazarı ve artan veri hizmetleri talebi, şehri bölgesel internet trafiği için kilit bir kesişim noktası haline getirdi. Araştırmaya göre İstanbul’un veri merkezi pazarı, artan bulut hizmeti talebi, dijital dönüşüm, yerel içerik dağıtımı ve yükselen internet penetrasyonuyla ivmelenen bir şekilde istikrarlı büyümesini sürdürüyor. Araştırmacılar, İstanbul’daki birbirine bağlantı pazarının 2030 yılına kadar 150’den fazla ağa ulaşacağını ve saniyede çok terabitlik (Tbit/s) trafiği yöneteceğini öngörerek, pazarın bugünkü hacminin iki katına ulaşacağını işaret ediyor.
Araştırmaya göre İstanbul’un potansiyeli yalnızca coğrafi ve demografik avantajlarından değil, aynı zamanda Orta Doğu’nun Avrupa’ya bağlantısı için sunduğu alternatif güzergâhtan da kaynaklanıyor. Türkiye’ye çıkan büyük denizaltı kablo sistemleri ve neredeyse tüm komşu ülkelere doğrudan bağlanan ülke çapındaki fiber ağ kapsaması, yalnızca iç pazara değil, 20’den fazla ülkeyi kapsayan geniş bir bölgeye de hizmet vererek dünyanın Doğu-Batı ve Kuzey-Güney veri akışlarının kritik bir bölümünü oluşturuyor. Türkiye üzerinden geçen kara bağlantı rotaları, Avrupa’ya denizaltı kablolarına çok önemli bir alternatif sunuyor; ağ uyumluluğu için gerekli olan yedekli yolları sağlayarak ve kesintilere karşı dayanıklılığı artırarak bölgenin güvenilirliğini güçlendiriyor. Ankara, İzmir ve Van gibi şehirler de stratejik altyapı merkezleri olarak öne çıkıyor ve ülke çapında daha dağıtık ve dayanıklı bir bağlantı topolojisi oluşturulmasına katkı sağlıyor.
Bu dönüşümün merkezinde, 2015 yılında kurulan Türkiye’nin ilk ve en büyük tarafsız İnternet Değişim Noktası DE-CIX İstanbul yer alıyor. DE-CIX, son 10 yılda ülkedeki birbirine bağlantı ekosisteminin şekillenmesinde kilit rol oynadı ve 60’tan fazla ağ arasında düşük gecikmeli veri alışverişini mümkün kıldı. İstanbul genelinde 10’un üzerinde sunucu barındırma (colocation) sahası ise coğrafi yedekliliği destekliyor. Bugün DE-CIX, İstanbul’da eşleşen tüm uluslararası ağların yüzde 93’ünü barındırıyor ve Boğaz’ın iki yakasındaki ağlar için ana buluşma noktası işlevi görüyor. DE-CIX İstanbul’un varlığı, küresel oyuncuları çekerek alternatif kara veri rotalarının geliştirilmesine öncülük etti, dayanıklılığı artırdı ve geleneksel Avrupa merkezlerine bağımlılığı azalttı. Bu etki bulut sektörünü de pozitif bir şekilde etkiledi: İstanbul’daki DE-CIX sahasında ilk AWS bulut giriş noktasının (cloud onramp) devreye alınması, bunun en önemli göstergelerinden bir tanesiydi.
DE-CIX Türkiye Bölge Direktörü Bülent Şen konuyla ilgili “Türkiye artık sadece bir geçit değil – dijital yatırım için adeta bir hedef haline geliyor. DE-CIX İstanbul internet değişim noktasında halihazırda zaten muazzam bir büyüme olduğunu görüyoruz.” ifadelerini kullandı. Ağustos ayı başlarında, DE-CIX İstanbul ilk kez saniyede 500 Gigabit (Gbit/s) veri trafiğini aştı. En son olarak ise Eylül 2025’te zirve trafik değeri 533 Gbit/s’nin üzerine çıkarak yıl başından bu yana yüzde 42’lik bir artış gösterdi. Bülent Şen sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yükseliş trendinin, Türkiye’de yapay zekânın benimsemesinin hızlanmasıyla devam edeceğini öngörüyoruz. Türkiye’nin teknoloji liderleri arasında yapılan yakın döneme ait bir anket, yapay zekâ yatırımlarının işletmeler için ilk sırada yer alan önceliklerden biri olduğunu ve katılımcıların neredeyse yarısının bunu gelecekteki büyümenin anahtarı olarak gördüğünü gösterdi.”
On yılda pek çok değişiklik olacak
Çeşitlendirilmiş bağlantı talepleri arttıkça İstanbul, yalnızca bir köprü değil, kıtaların kesişim noktasında dijital bir merkez olma rolünü de sağlamlaştırarak dijital gelişimin bir sonraki aşamasının da merkezinde yer almaya hazır.
DE-CIX CEO’su Ivo Ivanov konu hakkında açıklamalarda bulunarak şunları ifade etti: “Tarafsızlık ilkesine bağlı kalarak DE-CIX İstanbul, bölgesel veri akışlarını sabitlemeye ve tüm bölgenin dijital geleceğini desteklemeye hazır. Yapay zekâ ve uydu tabanlı internet, önümüzdeki 10 yılda Türkiye’de ve dünya genelinde bağlantı ortamını kökten dönüştürecek. DE-CIX İstanbul ile Türkiye, önümüzdeki 10 yıl ve sonrasında bu dijital geleceğin şekillenmesinde önemli rol oynayacak konumda.”
2030 yılına yönelik de değerlendirmelere yer veren araştırma, Türkiye’nin, eşleşen ağların ve CDN düğümlerinin sayısını iki katına çıkarmak amacını güderek, hiper ölçekli bulut sağlayıcılarını çekmeyi, CDN dağıtımlarını artırmayı ve birbirine bağlantı ekosistemini geliştirmeye devam etmeyi hedeflemesi gerektiğini vurguluyor. Öne çıkan tavsiyeler arasında düzenleyici reform, altyapının liberalleşmesi ve dijital ekonominin tüm potansiyelini açığa çıkarmak için kamu-özel sektör iş birliğinin güçlendirilmesi yer alıyor.
10’uncu yıl kutlandı
Türkiye’nin en büyük tarafsız İnternet Değişim Noktası ve DE-CIX’in küresel bağlantı ekosistemindeki merkezi bir dayanak noktası olan DE-CIX İstanbul, faaliyete başlamasının 10’uncu yılını kutluyor. Ixpanse, Premier DC ve ICANN’in sponsorluk destekleriyle ve Türkiye internet ekosisteminin önde gelen aktörlerinin katılımıyla gerçekleşen DE-CIX İstanbul 10’uncu yıl kutlama etkinliğinde, birbirine bağlantı ve bölgesel veri akışının on yılının yanı sıra bölgenin dijital geleceği de masaya yatırıldı.
DE-CIX İstanbul’ın 10’uncu yıl kutlama etkinliğinde Platin sponsor olarak katkılarıyla dikkat çeken Ixpanse’in CEO’su Gabe Cole ise “DE-CIX İstanbul’un 10 yılda başardıkları, Türkiye’nin dijital geleceği için çok değerli. Biz de Ixpanse olarak Ankara’daki tarafsız veri merkezimizle bu ekosistemi desteklemekten gurur duyuyoruz. Güvenilir ve ölçeklenebilir altyapımız sayesinde işletmelerden üniversitelere kadar geniş bir topluluğa hizmet veriyor, Türkiye’nin bölgesel bir dijital merkez olma yolculuğuna katkıda bulunuyoruz.” dedi.