Bugün milyonlarca kullanıcı Getir, Hepsiburada, Banabi ve İstegelsin uygulamalarını kullanarak, hangi ürün hangi şirkette ucuzsa oradan sipariş etmeyi yeğliyor. Yakında sayıları 40 bini geçen zincir marketler de mağazalarını kapatarak, eve sipariş için yatırım yapacak ya da bu şirketlerle ortaklığa gidecek gibi görünüyor.
Getir’in evlere ve iş yerlerine yönelik mesai saati kavramı olmadan başlattığı adrese teslim sipariş modeli, yıllardır yemek siparişini bu şekilde getiren fakat belli bir saatte kadar hizmet veren Yemeksepeti’nin BanaBi ile sektöre girmesiyle sonuçlandı. Ardından Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi Yahya Ülker’in İstegelsin’e 30 milyon dolarlık yatırımıyla beraber, Hepsiburada harekete geçti ve ben de varım dedi.
Neler yaşanacak
Bugün Covid-19 etkisiyle beraber evde kal dönemleri beraberinde Getir, Banabi, İstegelsin ile Hepsiburada-Hepsimarket’in sıkı rekabetini doğurdu. Süreçte dört büyük şirket de güçlenerek ve büyüyerek çıktı. Öyle ki artık bu şirketlerin ulaşım kolunu oluşturan motorlu kuryeler en çok aranan kişiler haline geldi. Maaşları 4.000 TL’den başlayan motorlu kuryeler, yaptıkları mesaiye göre ayda 6,500 TL’yi aşan kazançlar elde etmeye başladı. Artık sokaklarda bu dört şirkete ait kurye motorları ile dağıtım araçlarından biri gidip biri geliyor. Sektörde dört şirketin ürün ve hizmet rekabetine girişmesi de, en çok tüketicinin işine yarıyor. Getir, Banabi, İstegelsin ve Hepsiburada daha çok müşteri ile ciro elde edebilmek için her gün birbiri ardına bazı ürünlerde önemli indirimlere imza atıyor. Bu indirimler zaman zaman Migros, Carrefour, BİM, ŞOK ve A101 gibi her biri 10 bin mağazayı bulan ve bu rakama ulaşan market zincirlerinde bile rastlanmayan türde gerçekleşiyor.
Borsaya da açılacaklar
Bugün cep telefonunda birden fazla eve sipariş şirketi aplikasyonu olan kullanıcı sayısı oldukça fazla. Evde kal döneminde can sıkıntısının da verdiği etkiyle beraber, tüketiciler aplikasyonları ardı ardına açarak, hangi ürün hangi şirkette daha ucuzsa oradan sipariş vermeyi tercih ediyor. Market sepetleri de kimi zaman dörde bölünerek, yapılan indirimlere ve çeşitlerine göre eve sipariş sistemlerinden ayrı ayrı istenebiliyor. Bu durum, bir kullanıcıya aynı anda birden fazla kuryenin gelerek, sipariş getirmesini de doğurabiliyor. Her geçen gün yeni bir uygulamayı devreye alan, birbiri ardına tedarikçi şirketlerle anlaşma yaparak ürün gamlarını genişleten ve daha fazla istihdam sağlayan şirketler, bu durumdan oldukça memnun. Özellikle yurt dışı yatırımcıları, Türkiye’deki bu büyük eve sipariş sistemine yatırım yapmak için fırsat kolluyor. Gelen her yatırım teklifini kabul etmeyen şirket hissedarları ise ince eleyip, sık dokuduktan sonra kararlarını veriyor. Bugüne kadar Türkiye’de eve sipariş konusunda gelen yatırımlar, daha çok sistemin genişletilmesi ve istihdama yönelik gerçekleşti. Bundan sonra ise gerçekleşecek yatırımlar, hisse satılmasına dönük olabilir. İlerleyen günlerde eve sipariş şirketlerinin Borsa İstanbul’a da açılması mümkün. Bu durumda ise gelişecek yeni ekonomik tabloyla beraber yani bu şirketlerin değerlerinin milyar TL’ler ile ifade edilmesinin ardından sektörden payını almak isteyen irili ufaklı daha pek çok oyuncunun da yerini alması olası görünüyor.
Çok kazanacaklar
Yine önümüzdeki dönemde bu eve sipariş şirketlerinden bazılarının, diğer şirketleri satın alması da gündeme gelebilir. Aynı zamanda zincir mağazaların da ya kendi eve sipariş filolarını mesai saatinin de dışında faaliyet gösterecek şekilde geliştirmeleri ya da 25 bin TL ile 200 bin TL arasında ödedikleri mağaza kira bedellerini merkezi depolar oluşturmaya giderek tamamen eve sipariş sistemine dönmeleri de mümkün. Bu durumda ise market mağazalarına yapılan yatırımların azalması, bunun yerine motorlu ya da ticari araçlı kurye istihdamının oluşması, İstanbul başta olmak üzere dükkan kiralarında çeşitli değişiklikler mümkün olabilir. Geleceği öngören müteahhitlerin ve yatırımcıların ise mağaza satın almak yerine, bu şirketler için mahalle aralarında iş görecek depolara yatırım yapması da onlara çok kazandıracak eylemler arasına girebilir.
Sonuç itibariyle, Türkiye’de eve sipariş sistemi sağlık sisteminde aşılacak soruların ardından eczacılık işinin devreye girmesiyle beraber yakın zamanda daha da büyüyecek ve yatırımcısına hayli kazandıran bir sektöre dönüşecek. Getir, Banabi, Hepsiburada ve İstegelisin’in alacakları ve gerçekleştirecekleri yatırımlar ile satın almalar, önümüzdeki günlerde Türkiye ekonomisinin de en önemli hamleleri olacak.