Cep telefonu satışları salgın döneminde de yükselişini sürdürdü. Yapılan araştırmaya göre 2020 yılında 10.5 milyon adet telefon satıldı. Bir telefon için ortalama 3.600 TL harcama yaptık.
Pandemi döneminde evden çalışmaya geçilmesi ve eğitimin online platformlarda devam etmesi ile zamanının büyük çoğunluğunu evden geçirenler, günlük rutinlerinin büyük kısmını dijitalde çözmeye yöneldi. Bu süreç içerisinde mobil iletişimin önemi katlanarak arttı. 2020 yılını değerlendiren Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, ‘‘Sektörümüzü etkileyen tüm olumsuzlukların neticesinde 2019 yılını 10 milyon 600 bin adet cep telefonu satışıyla tamamladık. 2020’de ise pandeminin etkisiyle sektörümüz ilk başta olumsuz bir seyir izlese de sonrasında insanların haberleşme hizmetlerinin zaruriyeti ve önemini hissetmeleriyle birlikte hızlı bir talep oluştu. Hatta talebin eskiye oranla artış gösterdiği bir dönem yaşadık. 2020’yi 10 milyon 500 bin seviyelerindeki cep telefonu satışıyla kapattık. Ancak eskiye oranla ürünlere ulaşımın zor olması sebebiyle kayıt dışılığın ciddi oranda arttığını gözlemledik. Haliyle ölçebildiğimiz adetlerin üzerine kayıt dışı ve ölçülemeyen online kanalı eklediğimizde yüzde 20 civarı cihaz pazarı oluştuğunu tahmin ediyoruz. Bu da yine 12 milyon seviyelerinde gerçek ürün satışının olduğunu gösteriyor. 2021 ise pazar araştırmaları yapan firmaların verileri ve ürünlerimizin dijitalleşen dünyada ihtiyacının artması ile yüzde 5 civarı büyüme olacağını öngörüyoruz” dedi.
Ortalama Harcama Yükseldi
Turnacı, ‘‘Cihaz satışlarına baktığımızda 6.5-7 inc segment cihazların geçen seneki pazar payı yüzde 4 iken bu sene yüzde 30 oranında artış gösterdiğini gördük. Geçen yıllarda cep telefonlarına harcanan ücret 2 bin 400 TL civarında olurken, cihazlardan gözetim belgesi isteme kararı ile düşük segmentlerin de fiyatında yükselme gerçekleştiğinden bu rakam 2020’de 3 bin 600 TL bandına çıkış yaptı Sektördeki stok yükünden ötürü birçok firmanın zor durumda kalmasını önlemek, buna bağlı istihdam kayıplarının önüne geçmek, vatandaşlarımızın gerek iş, gerekse de özel hayatında verimliliği artırmak amacıyla cep telefonuna kolay erişebilmesini sağlamanın önemine inanıyoruz” diye konuştu.
Dijitalleşme Artıyor
Pazarın paydaşlarının kırılımlarının ise sektörel istihdam noktasında alarm verdiğinin altını çizen Turnacı şunları söyledi: “Ürün satışında ölçek ekonomisini elinde tutan sermaye gruplarının tedarik zincirlerinin 2018 yılında 9.6 milyar TL olan cirosunun 2020’de 16 milyar TL’ye çıktığını cirolarının yüzde 52’sini Telekom ürünlerinin oluşturduğunu görüyoruz. Online, süpermarket ve cadde AVM mağazalarının ise satışlarının yüzde 42’sini telekom ürünleri oluşturuyor. Sektörümüzde binlerce KOBİ’mizin oluşturduğu geleneksel satış kanalımız olan bayilerimiz ise sektörel istihdamın yüzde 80 üzerini oluştururken satış kanallarındaki rekabet koşulları karşısında kan kaybediyor. 2018’deki 13 milyar TL olan ciroyu 2020’de ancak yakalayabildiler. Sadece mobil iletişim için istihdam sağlayan bayilerimizin ölçek ekonomisi ve rekabet koşulları açısından desteklenmesi gerekiyor. Aksi halde istihdam kayıpları yaşanacağı gibi vatandaşlarımızın akıllı cihazlara erişiminde uzman personeller tarafından gerçekleştirilemediği için dijitalleşme yolunda olumsuz etkileri olacaktır.”